Seymour Seferi
Seymour Seferi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Boxer Ayaklanması'nın bir parçası | |||||||
Koramiral Seymour'un yaralılarla birlikte Tianjin'e dönüşü | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Birleşik Krallık İtalya Avusturya-Macaristan |
Çin Boksörler | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Edward Hobart Seymour David Beatty Guido von Usedom Nikolai Linevich Bowmann McCalla Yamashita Gentarō Carlo Caneva Georg von Trapp |
Dong Fuxiang Ma Fulu Ma Fuxiang Ma Haiyan Yao Wang Nie Shicheng Ni Zanqing | ||||||
Güçler | |||||||
916 Deniz Piyadesi 540 Piyade 312 Denizci 158 Denizci 112 Deniz Piyadesi 54 Denizci 40 Piyade 25 Denizci Toplam 2,157 |
3,000 Kansu Cesuru 2,000 Boksör | ||||||
Kayıplar | |||||||
62 ölü 232 yaralı | 502-600 ölü |
Seymour Seferi, çok uluslu bir askerî gücün Pekin'e yürümesi ve şehirdeki diplomatik elçilikleri ve yabancı uyrukluları 1900 yılında Boksörlerin saldırılarından koruma girişimiydi. Çin ordusu Seymour seferini kazandı ve Sekiz Ulus İttifakı güçlerini Tianjin'e (Tientsin) geri çekilmeye zorladı.
Tarihsel arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Boksör grupları Mayıs ve Haziran 1900'de Pekin'de ilerledi. Qing hanedanı yetkilileri, Boksörler hususunda kararsızdı ve hanedanın karşıtı olabileceklerinden korkuyorlardı. Boksörler, Batı ve Japon vatandaşları ile kuzey Çin'de yaşayan Çinli Hristiyanlar için ciddi bir tehdit haline gelmiş durumdaydı. Pekin'deki diplomatik temsilcilikler, onları korumak için muhafızlar gönderilmesini istediler. Hal böyle olunca, sekiz ülkeden 400'den fazla deniz piyadesi ve deniz askeri 31 Mayıs'ta Pekin'e geldi. [1] Ancak Boksörler daha önemli bir tehdit oluşturmaya başlayınca, ek birliklere ihtiyaç olduğu ortaya çıktı. 9 Haziran'da Çin'deki İngiliz Büyükelçisi Claude Maxwell MacDonald, İngiliz donanmasının Çin Karakolu komutanı Koramiral Edward Hobart Seymour'a Pekin'deki durumun daha ciddi hale geldiğini ve destek birliklerin bir an önce karaya çıkarılması gerektiğini bildirdi.[1]
MacDonald'ın mesajına yanıt olarak Seymour, 24 saat içinde Avrupalı, Amerikan ve Japon savaş gemilerinden 2000'den fazla denizciden oluşan bir kuvvet topladı. Tiajin ile Pekin arasındaki 75 mil uzaklıktaki yolu trenle gitmeye hazırlandı.[2] Kuvvetleri 916 İngiliz, 455 Alman, 326 Rus, 158 Fransız, 112 Amerikalı, 54 Japon, 41 İtalyan ve 26 Avusturyalıdan oluşuyordu. [2] Seymour'un yanında John Jellicoe da bulunuyordu . Seferdeki Amerikalıların komutanı da Donanmadan Kaptan Bowman H. McCalla'ydı.
Pekin'deki diplomatlar Seymour'un 11 Haziran'da bölgeye varacağını tahmin ediyorlardı. Çin imparatorluk sarayının izni olmadan hareket ederek, aslında bir işgal başlatmışlardı. Çin'in yanıtı belirleyici oldu.
Pekin'e doğru ilerleme
[değiştir | kaynağı değiştir]Seymour, Tianjin'de beş trene el koydu ve 10 Haziran sabahı tüm gücüyle Pekin'e doğru yola çıktı. İlk gün, askerler, Hai Nehri üzerindeki Yancun'daki askersiz bir köprüyü geçerek bölgede Çin askerleri bulunmasına rağmen belirgin bir olay yaşamadan 25 mil yol kat ettiler. General Nie Shicheng ve binlerce askeri yakınlarda kamp kurmuştu. Fakat saldırmadılar.[3] Nie, elçiliklere yardım etme çabalarına engel olmak için çalışan Mançu kökenli siyasi ve askeri lider olan Ronglu tarafından çelişkili emirler verildiği için Seymour'un ordusunun geçmesine izin vermişti.[2] Sonraki birkaç gün, Seymour'un trenleri ilerlerken demiryolu raylarını onardıkları ve Boxer saldırılarıyla uğraştıkları için gerektiğinden yavaş ilerledi. 14 Haziran'da kılıç, mızrak ve eski model gingal adı verilen fitilli tüfeklerle donanmış birkaç yüz Boksör Seymour'a iki kez saldırdı ve beş İtalyan askerini öldürdü. Amerikalılar, savaşın sonunda savaş alanında kalan 102 Boxer cesedi saydılar.[4]
Çin hükûmeti, işgali öğrendikten sonra önceki pozisyonlarını tersine çevirmiş, Boxer güçlerine destek olmaya ve Çin ordusuna Seymour'un başkente yürüyüşüne karşı savunma emri vermeye karar vermişti.[5]
Langfang Muharebesi
[değiştir | kaynağı değiştir]General Dong Fuxiang, Kansu Cesurları adı verilen Çinli Müslüman askerler ile birlikte istilacı batılı güçleri pusuya düşürmeye hazırlandı. General Ma Fuxiang ve General Ma Fulu, ittifak kuvveti etrafında bir kıskaç hareketi planladılar ve şavaşı yönettiler.[6] 18 Haziran'da, Dong Fuxiang'ın Pekin'in güneyindeki Avcılık Parkı'nda konuşlanmış birlikleri, Langfang dahil olmak üzere birçok noktada saldırdı. 5000 askerin içerisinde modern tüfeklerle donanmış süvariler de bulunmaktaydı.[7][8] Yabancı birlikler, özellikle Almanlar, saldırıyı püskürterek yüzlerce Çinliyi öldürdü, Avrupalıların zaiyatı ise 7 ölü ve 57 yaralıdan ibaretti. Kansu Cesurları 200 ve Boksörler 200 kişi kaybetti. Yaralılara bakma ihtiyacı, malzeme eksikliği ve ek Çin saldırılarının olma olasılığı, Seymour ve subaylarını Tianjin'e çekilmeye karar vermelerine neden oldu.[9][10] Çin ordusunun Seymour'a beklenmedik saldırısı, iki gün önce Dagu Kaleleri'ne yapılan ittifak saldırısına bir yanıttı, çünkü Çin hükûmeti Seymour'un ordusuna direnmeye ve kuzey Çin'deki tüm yabancıları öldürmeye veya kovmaya karar verdi.[11]
Langfang'daki çarpışmalardan biri sırasında, kılıç ve mızraklarla donanmış Boksörler, İngilizler ve Amerikalılara hücum ettiler. İngilizler, Lee-Metford tüfekleri ile silahlanmışken, Amerikalılar yanlarında M1895 Lee Navy tüfekleri taşıyordular. Yakın mesafeden bir İngiliz askeri, durmadığı için bir Boksör'e dört kurşun sıkmak zorunda kaldı ve Amerikan komutanı olan Bowman McCalla, tek tüfek atışının yeterli olmadığını bildirdi: Bir Boksör'ü durdurmak için birden fazla tüfek atışı gerekliydi.[12]
Geri çekilme
[değiştir | kaynağı değiştir]Seymour beş trenini çevirdi ve Tianjin'e doğru yola çıktı. Ancak, ya Boksörlerin ya da Çin Ordusunun, daha önce geçtikleri Hai Nehri üzerindeki köprüyü yıktığını gördü. Askerler ya nehri tekneyle geçip Tianjin'e giden demiryolu boyunca 18 mil yürümek ya da nehri takip ederek Tianjin'e gitmek zorunda kalacaktı. Denizciler, demiryolu güzergahı daha kısa olmasına ve açık araziden geçmesine rağmen, belki de suya yakın olup ihtiyacı karşılamada daha rahat olacağı için nehri takip etmeyi seçtiler. Yoğun nüfuslu nehir kıyıları boyunca, her yarım kilometrede bir köylerde büyük Boksör kuvvetleri vardı.[13]
Seymour'un Hai Nehri boyunca geri çekilmesi yavaş ve zordu, ilk gün sadece üç mil yol kat edebildiler. Ek kayıplarlar arasında Kaptan Jellicoe vardı ve neredeyse ölümcül bir yara almıştı.[14] 22 Haziran'a kadar, askerlerin yiyecekleri bitmişti ve bol miktarda cephane getiren Amerikalılar hariç, adam başına 10 mermiden daha az mühimmat vardı. Ancak, bildirildiğine göre asla teslim olmayı düşünmediler.[15]
Seymour'un 2000 askeri, şans eseri bir karşılaşma olmasaydı, nehir boyunca telef olabilirdi. 23 Haziran'da Tianjin'den altı millik bir mesafe kalmışken Seymour, Çin ordusunun Xigu kalesine ve açıklanamaz bir şekilde neredeyse savunmasız olan cephaneliğine rastladı. Yabancı askerler, bir miktar yiyecek ile birlikte çok sayıda silah ve mühimmatın da bulunduğu cephaneliğe sığındı. Cephaneliği savunmasız bırakmakla hatalarının farkına varan Çin ordusu saldırıya geçti. Seymour ise kuvvetlerini iyi bir şekilde tedarik etmeye çalıştı ve böylece Çin saldırılarını püskürttü[16]
İngilizlerin Çinli bir hizmetçisi Tianjin'e geçti ve Seymour'un kurtarılmasını istedi. 2000 askerden oluşan bir kuvvet 25 Haziran'da şehirden cephaneliğe yürüdü ve ertesi gün Seymour'un adamlarına Tianjin'e kadar eşlik etti. Çinliler geçişlerine engel olmadı. Bir misyoner onların Tianjin'e geldiklerini bildirdi: "Öldüğüm günü ve seyahatte yıpranmış, iki haftadır çeyrek tayınla yaşayan ve her gün savaşan uzun, tozlu asker dizisini asla unutmayacağım... nazik hanımlar tarafından, zavallıların daha önce hiç içmedikleri kadar içtikleri çay kovaları ile - bazıları gözyaşlarına boğuldu."[17] Seymour seferindeki ilk 2000 kişiden 62'si ölü ve 232'si yaralandı.[18]
Pekin'deki elçiliklerde kuşatılan yabancılar, Seymour'un güçlerinin yenilgisinden habersiz, Seymour'un neredeyse orada olduğunu ve kurtarılacaklarını düşünüyorlardı.[19] O sırada Çin hükûmeti bile kendi güçlerinin Seymour'un ordularını geri çekilmeye zorladığını bilmiyordu.[20]
Değerlendirme
[değiştir | kaynağı değiştir]Seymour seferi "ciddi bir başarısızlık" ve "aşağılama" idi.[21] Seymour, çok az veya hiç muhalefet olmadan Pekin'e hızla geçebileceğine güvenerek Çinlileri hafife almıştı. Bunun yerine, "Seymour'un seferi Boksörler ve İmparatorluk birlikleri için büyük bir hareketli hedef haline geldi. Kurtarıcı olabileceklerin... kendilerinin kurtarılması gerekiyordu." [2] Pekin'deki Batılı ve Japon askerler ve siviller, Boksörler ve Çin ordusu tarafından 55 günlük bir kuşatmaya maruz kaldılar. Sekiz Ulus İttifakı'nın Çinlileri yenmek için daha büyük ve daha donanımlı bir ordu oluşturması ve bu ordunun elçiliklerdeki kuşatmayı hafifletmek için Pekin'e yürümesi Seymour seferinin ardından bir aydan fazla sürdü.
Boksörler yabancılara kılıçlar, mızraklar, tüfekler ve gingallar ile saldırdı; çoğu, profesyonel birliklerden ziyade erkek çocuklar ve sıradan köylülerdi. Boksörler bazen ölü taklidi yapıyor ve sonra saldırmak için birliklere geri dönüyorlardı; Bir Müttefik askeri olan Bigham, "korku" ya da "tereddüt"leri olmadığını söyledi.[22]
Sefer birkaç nedenden dolayı başarısız olmuştu. Bunun ana nedeni, Çin direnişinin büyük ölçüde küçümsenmesiydi.[23] London Spectator, seferin "ne kadar küçük olursa olsun Avrupalıların herhangi bir kuvvetinin, ne kadar büyük olursa olsun Çinlilerin herhangi bir kuvvetini yenebileceği varsayımına girişmek" olduğuna dikkat çekti.[24] Diğer nedenler arasında, telgraf hatlarının kesilmesi nedeniyle sefer ve Tianjin merkezli komuta arasındaki iletişim eksikliği, demiryolu taşımacılığına aşırı güven ve demiryolu hatlarının korunmasında hazırlık eksikliği ve genel olarak Kormairal Seymour'un stratejik planlama ve vizyon eksikliği sayılabilir.[25]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Harrington 2001.
- ^ a b c d Leonhard 2011.
- ^ The dragon empress: life and times of Tz'u-hsi, 1835-1908, Empress dowager of China. illustrated, reprint. Cardinal. 1974. s. 227. ISBN 0-351-18657-3. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2011.
- ^ Thompson, Larry Clinton.
- ^ Symbolic war: the Chinese use of force, 1840-1980. 43 of Institute of International Relations English monograph series. Institute of International Relations, National Chengchi University. 1993. s. 132. ISBN 957-9368-23-6. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2011.
- ^ Ma Fuxiang (Çince), China LX Net, 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ China in Convulsion. 2. Fleming Revell. 1901. s. 441. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010.
- ^ Rise of the Chinese Military Power. Princeton University Press. 1955. ss. 113-. ISBN 978-1-4008-7884-0. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022.
- ^ Davids, p. 107.
- ^ Bacon, Admiral RH The Life of John Rushworth, Lord Jellicoe.
- ^ Davids, p. 83; Fleming p. 103
- ^ Warriors of the Rising Sun: A History of the Japanese Military. WW Norton & Co. 1997. s. 72. ISBN 0-393-04085-2. Erişim tarihi: 28 Kasım 2010.
- ^ Thompson, p. 103
- ^ Bacon, 109-111
- ^ Wurtzbaugh, Lt. Daniel W. "The Seymour Relief Expedition."
- ^ Bigham, Charles Clive.
- ^ Bacon, p. 116
- ^ Fleming, p. 89
- ^ Massacre in Shansi. Syracuse University Press. 1994. s. 181. ISBN 9780815602828. Erişim tarihi: 1 Eylül 2011.
- ^ The Siege at Peking: The Boxer Rebellion. Dorset Press. 1990. s. 97. ISBN 0-88029-462-0. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2011.
- ^ The rhetoric of empire: American China policy, 1895-1901. 36 of Harvard East Asian series. Harvard University Press. 1969. s. 147. ISBN 978-0-19-626522-3. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2011.
- ^ The boxer rebellion: the dramatic story of China's war on foreigners that shook the world in the summer of 1900. ABD: Bloomsbury Publishing. 2000. s. 94. ISBN 0-8027-1361-0. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2011.
- ^ The Boxer rebellion: a political and diplomatic review, Volume 66, Issues 1-3. New York: Columbia University. 1915. s. 134. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2011.
Report of Seymour to Admiralty, China No. 3 (1000), no. 219.
- ^ The Origins of the Boxer War: A Multinational Study. Routledge. 2003. s. 265. ISBN 0-7007-1563-0. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022.
- ^ Some Did It for Civilisation Some Did It for the County: A Revised View of the Boxer War. Hong Kong: Chinese University Press. 2002. ISBN 962-996-066-4.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Peking 1900: The Boxer Rebellion. Oxford: Osprey. 2001. ISBN 1-84176-181-8.1-84176-181-8
- "The China Relief Expedition Joint Coalition Warfare in China Summer 1900" (PDF). The Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory. 2011. 28 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2014.
- Thompson, Larry Clinton (2009), William Scott Ament ve Boxer İsyanı: Kahramanlık, Kibir ve İdeal Misyoner, Jefferson, NC: McFarland Yayıncılık Şirketi.978-0-7864-4008-5ISBN'si 978-0-7864-4008-5
- The Origins of the Boxer War: A Multinational Study. Psychology Press. 2003. ISBN 0-7007-1563-0.0-7007-1563-0